SKKN Một số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học sinh trong tiết luyện nói phân môn Tập làm văn Khối 6, Khối 9 trường THCS Sùng Phài, Thành phố Lai Châu

 1 
 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 
 ---------------- 
 ĐƠN YÊU CẦU 
 CÔNG NHẬN PHẠM VI ẢNH HƯỞNG VÀ HIỆU QUẢ 
 ÁP DỤNG SÁNG KIẾN 
Kính gửi: Hội đồng xét công nhận phạm vi ảnh hưởng và hiệu quả áp dụng sáng 
kiến cấp cơ sở TP Lai Châu 
 Chúng tôi ghi tên dưới đây: 
 Số Họ và tên Ngày tháng Nơi công Chức danh Trình độ Tỷ lệ (%) đóng góp 
 TT năm sinh tác chuyên vào việc tạo ra sáng 
 môn kiến 
 (ghi rõ đối với từng 
 đồng tác giả, nếu có) 
 Đại học 
 THCS 
 1 Nông Quý Hương 24/7/1975 Giáo viên sư phạm 50% 
 Sùng Phài 
 Văn 
 Đại học 
 THCS 
 2 Phan Thị Thanh 16/11/1978 Giáo viên sư phạm 50% 
 Sùng Phài 
 Văn 
 Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Một số biện pháp rèn kỹ năng nói 
cho học sinh trong tiết luyện nói phân môn tập làm văn khối 6, khối 9 trường 
THCS Sùng Phài, thành phố Lai Châu ” 
 - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giảng dạy Ngữ văn 6, 9 
 - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Từ ngày 01 tháng 09 năm 2020 
 - Mô tả bản chất của sáng kiến: 
 Nhằm rèn kỹ năng nói cho học sinh khối 6, khối 9 tạo cơ hội cho các em được 
trải nghiệm qua các hoạt động điều hành, phản biện, có kỹ năng hợp tác, chia sẻ, phản 
biện nêu ý kiến quan điểm cá nhân trong hoạt động học tập từ đó giúp học sinh mạnh 3 
không muốn thể hiện chỗ đông người. Nếu như không phân loại đối tượng học sinh 
nói tốt và chưa tốt sẽ không rèn được kỹ năng nói cho các em. 
 Cách thức thực hiện 
 Bước 1: khảo sát kỹ năng nói của học sinh 
 Trong tiết học đầu tiên giáo viên tạo bầu không khí vui vẻ bằng cách chủ động 
giới thiệu về bản thân, giới thiệu về môn học sau đó lần lượt mời học sinh đứng lên 
tự giới thiệu về bản thân: tên là gì? bao nhiêu tuổi, nhà ở đâu? gia đình có mấy người? 
 Bước 2: Phân tích kết quả khảo sát 
 Sau khi quan sát cách trả lời của từng em, giáo viên ghi đánh giá của mình vào 
sổ sau đó chia nhóm. 
 02 nhóm đối tượng: Nói tốt, diễn cảm, tự tin: khối 6 (21), khối 9(12) 
 Nói ngọng, nói lắp, tự ti: khối 6 (26), khối 9(14) 
 Bước 3: Phân nhóm 
 Dựa vào bảng kết quả phân loại giáo viên chia mỗi lớp có 04 nhóm (06 em một 
nhóm), mỗi nhóm cử ra nhóm trưởng và thư ký, số đối tượng học sinh học nói chưa 
tốt được biên chế vào cả 04 nhóm. 
 Sau khi chia nhóm giáo viên hướng dẫn học sinh tự đặt tên nhóm của mình 
bằng tên các nhân vật văn học hoặc các loài hoa mà các em yêu thích để tạo tâm lý 
vui vẻ khi bước vào tiết học. 
 Điều kiện thực hiện 
 - Thời gian thực hiện: Khảo sát đánh giá kỹ năng nói của học sinh đòi hỏi 
người thực hiện khảo sát phải quan tâm định hướng ngay từ năm học. 
 - Người thực hiện: Giáo viên trực tiếp giảng dạy phối hợp với các giáo viên bộ 
môn khác và giáo viên chủ nhiệm, gia đình học sinh. 
 - Điều kiện chung: Trong quá trình tổ chức lựa chọn, giáo viên cần phải quan 
tâm, kiểm tra vốn kiến thức, khả năng của các em ở mức độ nào. Để định hướng, có 
biện pháp kèm cặp giúp đỡ học sinh để các em phát huy đúng năng lực, sở trường 
của mình. 5 
 + Chia thành 04 nhóm, giáo viên nêu yêu cầu về cử chỉ, tác phong trình bày 
 + Giao nhiệm vụ cho nhóm trưởng, thư ký ghi chép rõ ràng, đánh giá đúng kỹ 
năng nói của từng cá nhân trong nhóm. 
*Bước 3: Hướng dẫn học sinh các tiêu chí đánh giá 
 Yêu cầu mỗi học sinh phải có một cuốn sổ tay để ghi lại những đánh giá nhận 
xét về phần trình bày nói của các bạn trong lớp, phải nắm vững các tiêu chí đánh giá 
Mục đánh giá Tiếu chí đánh giá Điểm 
 -Lời nói rõ ràng, lưu loát, có ngữ điệu phù hợp 2 điểm 
 - Đảm bảo bố cục: Mở đầu (Lời chào, giới thiệu ) 0,5điểm 
 Hình thức - Bài nói - Kết thúc( Lời cảm ơn, lời chúc) 
 Phong thái tự tin, bình tĩnh 1 điểm 
 -Kết hợp tốt biểu cảm( mắt, tay ) 0,5điểm 
Nội dung Nói đúng yêu cầu, đảm bảo các ý theo dàn bài. 6 điểm 
 Ở bước này chúng tôi đã áp dụng kỹ thuật KWL khuyến khích học sinh nói lên 
những điều đã biết chưa biết và muốn biết. 
*Bước 4: Đánh giá 
 + Nhóm trưởng báo cáo kết quả của nhóm, giáo viên tổng hợp và lưu ý những 
học sinh nói chưa tốt từ đó có những cách thức khắc phục yếu điểm của các em. 
 + Đến nay hầu hết các em đã có kỹ năng trình bày tốt lưu loát, ngôn từ chuẩn 
mực phù hợp với lứa tuổi, với bài học phong cách chững chạc tự tin. 
 Điều kiện thực hiện 
 - Thời gian thực hiện: Trong các tiết văn học, tiếng việt. 
 - Người thực hiện: Giáo viên trực tiếp giảng dạy, giáo viên nhóm bộ môn, học 
sinh khối 6, khối 9 
 - Điều kiện chung: Giáo viên có sổ theo dõi quá trình học tập, ghi những lưu ý, 
chú ý về khả năng phát triển cũng như các hạn chế của từng em trong quá trình bồi 
dưỡng; theo dõi đánh giá khả năng nhận thức, thái độ học tập thông qua hoạt động 
học: tiếp nhận nhiệm vụ, tự học cá nhân, trao đổi thảo luận, tư duy sáng tạo học tập và 7 
 - Thú vị nhất là gì: Gặp cộng đồng chuột 
 Tha hồ phá phách gặm nhấm 
 Được du ngoạn khắp nơi 
 - Rắc rối là gì: Mèo vồ, vướng vào bẫy 
 Cảm giác sợ hãi khi tìm đường thoát thân 
 3. Nguyên nhân nào làm cho em muốn trở lại thành người bình thường 
 4. khi tỉnh dậy em thấy như thế nào: Khi vẫn là người bình thường 
 Cảm nghĩ khi biến thành chuột 
 Lời hứa 
 Khi các em đã biết cách để chuẩn bị bài thì rất muốn khám phá kiến thức tạo 
tâm thế tốt để chuẩn bị bài học. 
 Bước 2: Thiết kế phiếu học tập 
 Khối 6: Tiết 35- Tập làm văn : Luyện nói kể chuyện 
 Đề bài: Tự giới thiệu về bản thân. 
 Giáo viên thiết kế phiếu và giao nhiệm vụ yêu cầu học sinh thảo luận trả lời các 
câu hỏi trong phiếu 
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 
 1.Lời chào và lí do tự giới thiệu: Em chào ai tác phong và lời giới thiệu như thế 
 nào 
 2.Tên, tuổi, học tập lớp mấy, trường nào. Hình dáng, tính cách, sở thích, ước mơ. 
 Gia đình ở đâu, là con thứ mấy.Những việc hàng ngày thường làm. 
 3.Khi mọi người lắng nghe em trình bày em có thái độ hành động ra sao. 
 * Khối 9- tiết 80- Tập làm văn luyện nói Tự sự kết hợp nghị luận và miêu tả 
nội tâm 
Đề bài: Đóng vai Trương Sinh để kể lại câu chuyện và bày tỏ niềm ân hận. 
 Giáo viên thiết kế phiếu giao nhiệm vụ yêu cầu học sinh thảo luận trả lời các 
câu hỏi trong phiếu. 9 
 Giáo viên yêu cầu các nhóm treo sản phẩm của mình lên 4 góc của lớp học để 
tạo thành một phòng tranh sau đó giáo viên quan sát và đánh giá nhận xét phần chuẩn 
bị bài của các nhóm. 
 Bước 2: Nêu yêu cầu của tiết luyện nói 
 Giáo viên dùng máy chiếu để nhấn mạnh những tiêu chí đánh giá nhận xét về 
hình thức, nội dung, cách trình bày, Ngôn từ trình bày, tác phong trình bày và yêu cầu 
học sinh tham quan các sản phẩm của các nhóm khác, yêu cầu học sinh phải có sổ tay 
để ghi chép đánh giá. 
 Bước 3: tiến hành luyện nói 
 *Theo nhóm 
 Mỗi nhóm cử một nhóm trưởng, một thư ký các thành viên lần lượt trình bày 
nội dung sản phẩm mà nhóm đã thảo luận chuẩn bị từ trước. 
 *Cá nhân 
 Giáo viên quan sát các nhóm kịp thời chữa lỗi cho các cá nhân kỹ năng trình 
bày chưa tốt. 
 Bước 4: Đánh giá nhận xét 
 Sau khi kết thúc thời gian quy định theo yêu cầu của giáo viên, các nhóm 
trưởng báo cáo tổng hợp kết quả. Giáo viên đánh giá nhận xét phần luyện nói của các 
học sinh nêu rõ các ưu nhược điểm của từng nhóm lấy ví dụ điển hình để khuyến 
khích khích lệ học sinh 
Điều kiện thực hiện 
 - Thời gian thực hiện: Trong tiết luyện nói 
 - Người thực hiện: học sinh khối 6, khối 9 
 - Điều kiện chung: Học sinh có sự chuẩn bị bài chu đáo, chủ động trong việc 
rèn kỹ năng nói bình tĩnh tự tin. 
* Khả năng áp dụng của sáng kiến 
 Sáng kiến mang tính khả thi đã áp dụng hiệu quả trong giảng dạy phân môn tập 
làm văn bộ môn Ngữ văn khối 6, khối 9 ở trường THCS Sùng Phài năm học 2020- 11 
 Năm học 2019- 2020 Năm học 2020-2021 
 Biểu đồ thể hiện mức độ hứng thú học phân môn tập làm văn 
* Đánh giá lợi ích đã thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của đồng tác giả: 
 Lợi ích kinh tế: 
 Đối với giáo viên: 
 Trước đây, giáo viên soạn giáo án phải mày mò tìm kiếm các tư liệu để soạn giảng 
nay có nhiều hình thức tìm hiểu tư liệu, giảm được thời gian 
 Biện pháp đưa ra được cả nhóm tham gia ý kiến và tư vấn có thể sử dụng cho các 
năm sau và chỉ cần bổ sung, điều chỉnh, không mất nhiều thời gian. 
 Đối với học sinh: 
 Được hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà, đến lớp được giáo viên hướng dẫn các 
em tự đánh giá, đánh giá lẫn nhau, 100% các em được trình bày phần luyện nói của 
mình, tiết kiệm được tối đa thời gian. 
 Lợi ích xã hội: 
 Đối với giáo viên: Từng bước tiếp cận với phương pháp dạy học đáp ứng được 
yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới: Dạy học theo hướng phát triển năng 
lực học sinh, lấy người học làm trung tâm, thấy rõ được vai trò giáo viên là người 
định hướng thiết kế tổ chức dẫn dắt trong hoạt động dạy học. 
 Đối với học sinh: Các em biết vận dụng ngôn ngữ nói trong cuộc sống hàng 
ngày, trong hoạt động chung của nhà trường. hình thành năng lực giao tiếp và hợp tác, 
năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mĩ... 
 Hoạt bát vui vẻ không sợ sệt e dè tự tin khi giao tiếp với người khác, khuyến 
khích những em nhút nhát, nói nhỏ, không dám nói đã mạnh dạn tự tin hơn yêu thích 
môn học hơn. 
 Nói được hiểu được trình bày được dù ở dạng ngôn ngữ nói hay viết. Sáng 
kiến góp phần phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề cho 
học sinh. 13 
 2020-2021 93 11 11,8 25 27,0 41 44,8 16 16,4 
 So sánh -5,4 -4,2 +6,1 +3,5 
 Khối 9 Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm 
 TSbài <3 3 → 4,75 5 → 6,75 7 → 8.75 9→10 
 Kỳ I SL % SL % SL % SL % SL % 
 2019-2020 78 12 16,3 19 24,3 32 42,8 13 16,6 
 2020-2021 78 8 10,2 15 19,3 40 51,2 15 19,3 
 So sánh -6,4 -5,0 +8,4 + 2,7 
 * Danh sách những người và đơn vị đã áp dụng sáng kiến 
 Ngày Chức Trình độ 
TT Họ và tên tháng Nơi công tác danh chuyên Nội dung áp dụng 
 năm sinh môn 
 Một số biện pháp rèn 
 Trường THCS kỹ năng nói cho học 
 1 Nông Quý Hương 24/07/1975 Sùng Phài –TP Lai Tổ Phó Đại học sinh trong tiết luyện 
 Châu nói phân môn tập làm 
 văn khối 6, khối 9 
 Trường THCS Một số biện pháp rèn 
 Sùng Phài –TP Lai kỹ năng nói cho học 
 Giáo 
 2 Phan Thị Thanh 16/11/1978 Châu Đại học sinh trong tiết luyện 
 viên 
 nói phân môn tập làm 
 văn khối 6, khối 9 
 Trường THCS Một số biện pháp rèn 
 Lại Thị Thanh Giang Ma – huyện Giáo kỹ năng nói cho học 
 3 Đại học 
 Vân Tam Đường- tỉnh viên sinh trong tiết luyện 
 Lai Châu nói phân môn tập làm