Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh

 Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh
 MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU 1
I. Lý do chọn đề tài 1
II. Mục đích nghiên cứu 2
III. Đối tượng nghiên cứu. 2
IV. Phạm vi nghiên cứu 2
V. Phương pháp nghiên cứu 2
B. PHẦN NỘI DUNG 4
Chương I: Cơ sở lý luận và thực tiễn về ứng dụng công nghệ thông tin vào 
 4
soạn bài giảng điện tử 
1.1.Cơ sở lý luận 4
1.2.Cơ sở thực tiễn 6
Chương 2: Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn bài giảng 
 7
điện tử ở trường THCS 
2.1.Thuận lợi 7
2.2. Khó khăn 8
Chương 3: Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng 
 10
Anh
3.1.Những yêu cầu để ứng dụng CNTT vào soạn bài giảng tiếng Anh 10
3.2. Một số ứng dụng, phần mềm hỗ trợ soạn bài giảng điện tử tiếng Anh 12
3.3. Những ứng dụng CNTT trong dạy học các kỹ năng và hoạt động từ 
 12
vựng – ngữ âm
3.4. Một số kinh nghiệm khi thiết kế bài giảng điện tử 17
3.5. Gợi ý các bước soạn bài giảng điện tử bằng MS PowerPoint 19
C. PHẦN KẾT QUẢ 22
D. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 24
 1/25 Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh
giáo viên và học sinh đều chú ý đến việc dạy và học để có điểm thi, điểm kiểm tra 
tốt mà chưa chú trọng nhiều đến việc rèn kỹ năng giao tiếp.
 Đặc biệt, các thiết bị phục vụ cho giảng dạy tiếng Anh hiện nay chưa đáp 
ứng yêu cầu, phần nào ảnh hưởng đến cách nghĩ, cách làm của nhiều giáo viên.Vì 
vậy, chúng ta cần có những việc làm cụ thể phát huy những thuận lợi và khắc phục 
những khó khăn để dần nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh trong các 
nhà trường, đảm bảo mục tiêu môn học đã đề ra.
 Chính vì những lý do trên, tôi xin đưa ra vài kinh nghiệm về việc ứng dụng 
công nghệ thông tin vào soạn giáo án điện tử tiếng Anh mà tôi đã đúc rút ra được.
II. Mục đích nghiên cứu.
 Đứng trước yêu cầu về việc đổi mới phương pháp dạy học, câu hỏi đặt ra là: 
làm thế nào để nâng cao chất lượng giờ dạy? Vận dụng những phương pháp nào để 
phát huy được tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh? Đó là những nỗi lo 
âu, trăn trở, suy nghĩ của đội ngũ nhà giáo. Là một giáo viên dạy tiếng Anh, bản 
thân tôi luôn suy nghĩ và tìm tòi giải pháp tốt nhất để truyền đạt kiến thức cho học 
sinh của mình một cách tích cực và có hiệu quả cao nhất, nhằm phát huy tính 
tự giác và chủ động của học sinh trong giờ dạy. Giáo viên phải là người lôi cuốn 
các em vào đóng vai trò trung tâm, hướng dẫn cho học sinh dưới hình thức này hay 
hình thức khác của hoạt động dạy học.Vì vậy, tôi viết đề tài này nhằm mục đích:
 - Trao đổi cùng đồng nghiệp vai trò ứng dụng của công nghệ thông tin trong 
 dạy học tiếng Anh.
 - Luôn say mê và nghiên cứu công nghệ thông tin phục vụ công tác giảng dạy.
 - Rút ra những bài học kinh nghiệm qua thực tế giảng dạy của bản thân và 
 động nghiệp.
 - Góp phần khắc phục những khó khăn cho một số đồng nghiệp khi sử dụng 
 giáo án điện tử để dạy học.
III. Đối tượng nghiên cứu
Ứng dụng CNTT trong dạy học tiếng Anh tại trường THCS
IV. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu tại khối lớp 7, 6 tại trường THCS.
V. Phương pháp nghiên cứu
 Trong quá trình nghiên cứu đề tài của mình, bản thân tôi đã thực hiện kết hợp 
các phương pháp điều tra, phân tích từ những yêu cầu thực tiễn với những kiến 
thức đã được học để đi đến những kết luận cho việc nghiên cứu. Cụ thể:
 3/25 Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh
 PHẦN NỘI DUNG
 Chương I
 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG
 TIN VÀO SOẠN BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ 
1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
 Trong những năm gần đây, các thành tựu của khoa học, đặc biệt là công nghệ 
thông tin (CNTT) đang dần dần trở thành công cụ hữu ích đối với tất cả các lĩnh 
vực trong xã hội, CNTT đã làm thay đổi khá lớn đến hình thức, nội dung các hoạt 
động kinh tế, văn hoá và đời sống xã hội loài người. Ứng dụng của CNTT ngày 
càng trở nên đa dạng và phong phú. Do vậy, đối với nước ta hiện đang trong giai 
đoạn đổi mới và hội nhập, ý nghĩa và tầm quan trọng của CNTT lại càng trở nên 
bức thiết hơn bao giờ hết. Đối với ngành giáo dục, việc ứng dụng CNTT lại càng có 
ý nghĩa đặc biệt. Đó là sự góp phần tích cực trong quá trình đào tạo nguồn nhân lực 
có khả năng đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa hướng tới nền kinh tế 
tri thức. Điều đó càng khẳng định việc ứng dụng và phát triển tin học trong nhà 
trường đã và đang trở thành xu thế tất yếu.
 Việc đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực chủ động sáng tạo 
của học sinh lại càng nâng cao vai trò của CNTT trong giảng dạy. Đây là một 
hướng mới trong giảng dạy, giảng dạy bằng CNTT có thể vận dụng được trong hầu 
hết các bậc học và môn học như: Tiếng Anh, Ngữ Văn, Toán, Vật Lý, Hoá Học, 
Sinh Học, Địa Lý, vv. Với CNTT, giáo viên có thể giới thiệu ngữ liệu mới bằng 
những tình huống sinh động với kênh hình, kênh tiếng tạo thành một giáo án hoàn 
hảo giúp học sinh say mê học tập, phát huy tính chủ động tìm hiểu và khắc sâu kiến 
thức bài học.
1.1.1. Góp phần giúp học sinh được lĩnh hội kiến thức vững vàng hơn thông 
qua những minh hoạ chính xác.
 Để giúp các em học sinh bước đầu có những khái niệm cơ bản về môn học 
cũng như làm quen với một ngôn ngữ mới, người giáo viên phải thật khéo léo trong 
việc giới thiệu ngữ liệu mới, giáo viên cần phải dùng giáo cụ minh họa một cách 
thật chính xác. Vì vậy, khi muốn các em làm quen với một từ vựng mới, giáo viên 
sẽ dùng nhiều hình thức khác nhau để minh họa như sử dụng tranh, ảnh, tình 
huống nhờ những các phần mềm hỗ trợ, học sinh được tiếp cận với kiến thức và 
hoạt động gần với thực tế hơn, thay vì hình thức tiếp thu kiến thức qua bài giảng 
của giáo viên như trước đây hoặc qua tham khảo sách báo. Học sinh được quan sát 
 5/25 Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh
thẩm mỹ. Cụ thể, những ảnh quét từ máy Scan thường kém chất lượng hoặc không 
đủ độ tương phản cần thiết, những ảnh được download từ internet thông thường sẽ 
có rất nhiều nội dung thừa hay những dòng quảng cáo; cái mà có thể ảnh hưởng rất 
lớn đến sự tập trung lĩnh hội kiến thức ở học sinh
1.2. CƠ SỞ THỰC TIỄN
 Triển khai áp dụng CNTT trong dạy và học, hỗ trợ đổi mới phương pháp 
giảng dạy, tích hợp ứng dụng CNTT ngay trong mỗi môn học một cách hiệu quả và 
sáng tạo ở những nơi có điều kiện thiết bị tin học; xây dựng nội dung thông tin số 
phục vụ giáo dục; phát huy tính tích cực tự học, tự tìm tòi thông tin qua mạng 
Internet của người học; tạo điều kiện để người học có thể học ở mọi nơi, mọi lúc, 
tìm được nội dung học phù hợp; xoá bỏ sự lạc hậu về công nghệ và thông tin do 
khoảng cách địa lý đem lại. 
 Cụ thể là:
- Khuyến khích giáo viên, giảng viên soạn bài trình chiếu, bài giảng điện tử và giáo 
án trên máy tính. Khuyến khích giáo viên trao đổi kinh nghiệm giảng dạy qua 
website của các cơ sở giáo dục và qua diễn đàn giáo dục trên mạng. 
- Triển khai mạnh mẽ công nghệ học điện tử (e-Learning). Tổ chức cho giáo viên, 
giảng viên soạn bài giảng điện tử e-Learning trực tuyến; tổ chức các khoá học trên 
mạng, tăng tính mềm dẻo trong việc lựa chọn cơ hội học tập cho người học. 
- Xây dựng trên mạng các cơ sở dữ liệu và thư viện học liệu điện tử (gồm giáo trình 
và sách giáo khoa điện tử, đề thi trắc nghiệm, phần mềm thí nghiệm ảo, học liệu đa 
phương tiện, bài giảng, bài trình chiếu, giáo án của giáo viên). Tổ chức sân chơi trí 
tuệ trực tuyến miễn phí của một số môn học.
 Từ những cơ sở lý luận trên đây cho thấy đề tài có nhiệm vụ nghiên cứu rất 
quan trọng và cấp thiết góp phần thực hiện ứng dụng CNTT trong việc nâng cao 
chất lượng giáo dục cụ thể là đối với môn Tiếng Anh ở THCS để từ đó đáp ứng 
nhiệm vụ của năm học 2015 – 2016.
 7/25 Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh
Internet phục vụ cho việc soạn giảng. Với những điều kiện thuận lợi trên, giáo 
viên trong trường có thể trao đổi học hỏi lẫn nhau để nâng cao hiệu quả mỗi tiết 
dạy trên lớp.
2.2. Khó khăn
2.2.1. Về phía giáo viên
 Tuy máy tính điện tử mang lại rất nhiều thuận lợi cho việc dạy học nhưng 
trong một mức độ nào đó, thì công cụ hiện đại này cũng không thể hỗ trợ giáo viên 
hoàn toàn trong các bài giảng của họ. Nó chỉ thực sự hiệu quả đối với một số bài 
giảng chứ không phải toàn bộ chương trình do nhiều nguyên nhân mà cụ thể là, với 
những bài học có nội dung ngắn, không nhiều kiến thức mới, thì việc dạy học theo 
phương pháp truyền thống sẽ thuận lợi hơn cho học sinh, vì giáo viên sẽ ghi tất cả 
nội dung bài học đó trên một mặt bảng và như vậy sẽ dễ củng cố bài học từ đầu đến 
cuối mà không phải lật lại từng “Slide” như khi dạy trên máy tính. Những mạch 
kiến thức vận dụng đòi hỏi giáo viên phải kết hợp với phấn trắng bảng đen và các 
phương pháp dạy học truyền thống mới rèn luyện được kỹ năng cho học sinh.
 Phần lớn giáo viên ngại sử dụng giáo án điện tử vì mất nhiều công sức và 
thời gian chuẩn bị. Để có một bài giảng với các kênh hình, kên tiếng sống động, dễ 
hiểu đòi hỏi nhiều thời gian nghiên cứu và phải tạo ra một giáo án mới hoàn toàn so 
với phương pháp truyền thống chỉ có phấn trắng bảng đen. Ngoài kiến thức căn bản 
về vi tính, sử dụng thành thạo phần mềm, người giáo viên cần phải có niềm đam 
mê thật sự với công việc thiết kế đòi hỏi tính sáng tạo, sự nhạy cảm, tính thẩm mỹ, 
tìm tư liệu từ nhiều nguồn.
 Bên cạnh đó, kiến thức và kỹ năng về CNTT ở một số giáo viên vẫn còn hạn 
chế, chưa đủ vượt ngưỡng đam mê và sáng tạo, thậm chí còn né tránh. Việc dạy 
học tương tác giữa người – máy, dạy theo nhóm, dạy phương pháp tư duy sáng tạo 
cho học sinh vẫn còn mới mẻ đối với giáo viên và đòi hỏi giáo viên phải kết hợp 
hài hòa các phương pháp dạy học đồng thời phát huy ưu điểm của phương pháp 
dạy học này, làm hạn chế những nhược điểm của phương pháp dạy học truyền 
thống. Điều đó làm cho CNTT, dù đã được đưa vào quá trình dạy học vẫn chưa thể 
phát huy tính trọn vẹn tích cực và tính hiệu quả của nó.
 Việc sử dụng CNTT để đổi mới phương pháp dạy học chưa được nghiên cứu 
kỹ, dẫn đến việc vận dụng nó không đúng chỗ, không đúng lúc, nhiều khi lạm dụng 
nó.
 Việc đánh giá một tiết dạy có ứng dụng CNTT còn lúng túng, chưa xác định 
hướng ứng dụng CNTT trong dạy học.
 9/25 Ứng dụng công nghệ thông tin vào soạn bài giảng điện tử tiếng Anh
 Chương 3
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO SOẠN BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ 
 TIẾNG ANH
3.1. NHỮNG YÊU CẦU ĐỂ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO 
SOẠN BÀI GIẢNG TIẾNG ANH
3.1.1. Đối với giáo viên
 -Nắm chắc mục tiêu, nội dung kiến thức bài dạy, phương pháp giảng dạy bộ 
môn , các thủ thuật, trò chơi, chuẩn bị tốt giáo án, những kiến thức liên quan đến 
bài dạy và khai thác sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học và thường xuyên khai 
thác trao đổi bài soạn qua mạng Internet.
 - Thường xuyên thảo luận trao đổi ý kiến, đúc dút kinh nghiệm về nội dung 
kiến thức cũng như phương pháp giảng dạy bộ môn với các bạn đồng nghiệp qua 
dự giờ thăm lớp, thao giảng, giải các đề thi, các bài tập khó.
 - Không ngừng học tập, tự bồi dưỡng, cập nhật kiến thức nâng cao năng lực 
chuyên môn cho bản thân, tìm tòi phương pháp dạy Ngoại Ngữ hiện đại, tối ưu 
nhằm khơi dậy ở học sinh niềm đam mê, hứng thú trong học tập.
 - Chú trọng áp dụng phương pháp giao tiếp trong dạy và học, coi việc hình 
thành và phát triển các kỹ năng giao tiếp của học sinh là chìa khoá thành công, việc 
cung cấp kiến thức là quan trọng trong việc dạy và học Ngoại Ngữ. 
 - Cung cấp đầy đủ những kiến thức cơ bản cho học sinh, thiết kế, tổ chức và 
hướng dẫn các hoạt động dạy và học, luôn luôn sáng tạo, thay đổi các hoạt động 
dạy học trên lớp, tránh sự nhàm chán trong giờ học.
 -Trong quá trình dạy học, phải luôn luôn chú ý đến tất cả đối tượng học sinh 
trong lớp: khá giỏi, trung bình và học sinh còn yếu; thiết kế các hoạt động đa dạng, 
phù hợp với từng đối tượng học sinh, ưu tiên dành thời gian cho học sinh luyện tập, 
thực hành nhiều hơn.
 -Hướng dẫn học sinh áp dụng các phương pháp học tập đem lại hiệu quả cao 
nhất.
 -Hạn chế sử dụng Tiếng Việt trong khi giảng dạy, khi giao tiếp với học sinh; 
tăng dần mức độ sử dụng Tiếng Anh trên lớp, sử dụng Tiếng Anh và Tiếng Việt 
một cách hợp lý, xen kẽ các câu Tiếng Anh đơn giản trong các tình huống cụ thể 
cùng với các động tác hoặc điệu bộ.
 11/25