Sáng kiến kinh nghiệm Đổi mới phương pháp dạy nghe môn Tiếng Anh bậc THCS

 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
 A - Phần mở đầu
 I - Đặt vấn đề:
 * Lý do chọn đề tài: 
 Mục tiêu của môn tiếng Anh là nhằm hình thành và phát triển ở học sinh 
những kiến thức kỹ năng cơ bản về tiếng Anh và những phẩm chất trí tuệ cần 
thiết để tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động. Vì vậy SGK tiếng Anh 
THCS mới từ lớp 6 đến lớp 9 đều được biên soạn theo cùng một quan điểm xây 
dựng chương trình, đó là quan điểm chủ điểm ( thematic approach ) và đề cao 
các phương pháp học tập tích cực chủ động của học sinh.
 Cả bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết đều được quan tâm và được phối hợp 
trong các bài tập và các hoạt động trên lớp.
 Một trong 4 kỹ năng mà người học tiếng Anh nói chung, học sinh THCS 
nói chung nói riêng, thường gặp những khó khăn nhất định trong quá trình học 
đó là kỹ năng nghe. 
 Trên thực tế để có được kỹ năng nghe tiếng Anh thì người học ngoại ngữ 
phải có quá trình luyện tập nghe thường xuyên, lâu dài với những hình thức và 
nội dung nghe khác nhau. Việc dạy và học nghe môn tiếng Anh tuy không còn 
mới mẽ nhưng khó đối với tất cả giáo viên và học sinh bậc THCS. Theo chương 
trình, SGK cũ thì tiết dạy nghe không có. Việc dạy nghe môn tiếng Anh mới chỉ 
được đưa vào trong chương trình, SGK từ năm học 2002- 2003 
 Với việc nghiên cứu đề tài này, tôi mong muốn sẽ phần nào giúp giáo viên 
dần khắc phục những khó khăn trên để tiến hành dạy nghe môn tiếng Anh có 
hiệu quả tốt hơn, học sinh tích cực, chủ động trong việc tiếp thu, lĩnh hội kiến 
thức của bài học. Đó cũng là lý do mà tôi chọn đề tài này.
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 1 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
 3. Phương pháp thực nghiệm: Giáo viên tiến hành dạy thể nghiệm theo 
từng mục đích yêu cầu cụ thể một số tiết dạy nghe.
 4. Phương pháp điều tra: Giáo viên đặt câu hỏi để kiểm tra đánh giá việc 
nắm nội dung bài học của học sinh.
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 3 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
 B - Phần nội dung
 I/ cơ sở lý luận:
 1- Mục đích dạy học:
 Mục đích của việc dạy ngoại ngữ không phải là cung cấp cho học sinh 
kiến thức của ngôn ngữ đó, mà mục đích cuối cùng của việc dạy ngoại ngữ nói 
chung, tiếng Anh nói riêng là dạy học sinh khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh. 
Khả năng giao tiếp của học sinh thể hiện qua các kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết. 
Kỹ năng nghe tiếng Anh của học sinh được hình thành qua một quá trình học tập 
rèn luyện trong môi trường Anh ngữ. Ngoài việc học tập ở trường lớp, học sinh 
phải tự học tập rèn luyện nghe thông qua các hình thức và các phương thức khác 
nhau. 
 Kỹ năng nghe là khả năng sử dụng kiến thức ngôn ngữ vào mục đích nghe 
hiểu bằng tiếng Anh.
 2-Các yếu tố cơ bản trực tiếp tác động đến hiệu quả của tiết dạy nghe.
 a- Giáo viên:
 - Với phương pháp dạy học mới, tích cực thì giáo viên đóng vai trò chỉ 
đạo, điều khiển học sinh hoạt động trong giờ học. 
 - Để tiến hành một tiết dạy nghe có hiệu quả thì giáo viên cần thực hiện 
tốt các yếu tố cơ bản sau:
 + Chọn và sử dụng linh hoạt các kỷ thuật dạy nghe phù hợp với từng nội 
dung bài dạy. 
 + Tổ chức, điều khiển lớp học, phân bố thời gian hợp lý.
 + Sử dụng thành thạo các phương tiện, các đồ dùng dạy học phục vụ dạy 
nghe. 
 + Sáng tạo ra các đồ dùng dạy học phù hợp phục vụ cho tiết dạy. 
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 5 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
 Để tiết dạy nghe được tốt thì học sinh cần phải có những kỹ năng cần thiết 
trong việc nghe hiểu bằng tiếng Anh.
 II- Thực trạng dạy nghe môn tiếng anh trường THCS Hồng 
 thủy
 1. Ưu điểm 
 Mặc dù có những điều kiện khách quan và chủ quan ảnh hưởng trực tiếp 
trong quá trình giảng dạy nhưng chúng tôi đã biết khắc phục vượt lên những khó 
khăn trước mắt, từng bước nâng cao chất lượng giờ dạy nghe môn tiếng Anh 
nhằm đáp ứng mục đích chương trình, SGK mới
 a- Về phía giáo viên:
 - Bước đầu đã tiếp cận sử dụng tương đối tốt các kỹ thuật dạy học đặc 
trưng - kỹ thuật dạy nghe.
 - Đã quen và chủ động với cách thức tổ chức một tiết dạy nghe 
 - Phối hợp khá linh hoạt các kỹ thuật dạy học
 - Sáng tạo ra nhiều đồ dùng dạy học phù hợp với nội dung các tiết dạy, vì 
vậy nhiều tiết dạy nghe trở nên sinh động , có sức lôi cuốn và đạt hiệu quả cao. 
 - Sử dụng vận hành các trang thiết bị dạy học hiện đại phục vụ tốt cho quá 
trình dạy nghe: băng đĩa hình máy cassette, đầu video, đèn chiếu..
 b- Về phía học sinh:
 - Học sinh đã được quen dần với môn học nghe.
 - Nhiều học sinh đã nghe và nhận biết được giọng đọc, nói của người bản 
ngữ.
 - Phần lớn học sinh nghe được những bài nghe có nội dung đơn giản, vừa 
phải thực hiện được các yêu cầu, bài tập của giáo viên sau khi nghe lần 3
 - Một số học sinh đã hình thành kỹ năng, kỹ xảo trong học tập.
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 7 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
 Giỏi Khá T.Bình  Yếu Kém
 Lớp TSHS
 SL % SL % SL % SL % SL %
 73 43 2 4,7 6 14,0 30 69,8 11 25,6 2 4,7
9 9 37 1 2,7 7 18,9 25 67,6 9 24,3 3 8,1
 III- Một số giải pháp thực tế để tiến hành một tiết dạy nghe 
 đạt hiệu quả
 1- Lập kế hoạch cho một tiết dạy nghe:
 a- Đối với giáo viên 
 Để một tiết dạy nghe được tốt thì người giáo viên cần thực hiện các bước 
 sau: 
 - Nghiên cứu các kỷ nội dung tiết dạy từ sách giáo khoa, sách giáo viên: 
 SGK, SGV là cơ sở quan trọng, để giáo viên hoạch định giảng dạy của 
 mình cho tiết học. 
 Việc nghiên cứu kỹ SGK, SGV sẽ giúp cho giáo viên tổ chức, điều khiển 
 tiết dạy nghe đi đúng trọng tâm, trọng điểm; phân bố thời gian cho các bước, các 
 hoạt đông một cách khoa học.
 - Nghiên cứu mục đích yêu cầu của tiết dạy: 
 Mục đích, yêu cầu của tiết dạy là đích mà cả giáo viên và học sinh cần 
 phải đạt được sau tiết dạy học. Đối với tiết dạy nghe, thông thường mục đích, 
 yêu cầu của tiết dạy là giúp học sinh luyện tập và phát triển các kỹ năng: 
 Listening (nghe), Speaking (nói), Reading ( đọc), Writing (viết) ( trong đó kỹ 
 năng nghe là chủ yếu), sau khi kết thúc phần nghe học sinh hiểu được nội dung 
 chính của bài nghe và thực hiện một số yêu cầu hay bài tập ngôn ngữ nào đó. 
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 9 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
 - Cần phải lên một giáo án hợp lý, khoa học. 
 Giáo viên cần hoạch định rõ hoạt động của thầy, hoạt động của trò, thời 
gian cho các hoạt động, các yêu cầu của từng bài tập, các phương án trả lời của 
học sinh 
 - Trao đổi, thảo luận về phương án giảng dạy. 
 Hiệu quả của tiết dạy nghe sẽ được nâng cao hơn nếu phương án giảng 
dạy được đưa ra thảo luận cùng đồng nghiệp trước khi dạy việc làm này không 
chỉ mang lại kết quả tích cực cho tiết dạy nghe mà kỹ năng khác cũng có kết quả 
như vậy. 
 b- Đối với học sinh 
 Giáo viên yêu cầu học sinh chuẩn bị tốt cho tiết học tới bằng cách: 
 - Ra hệ thống các câu hỏi gợi mở về bài mà các em sắp được học để học 
sinh có thời gian suy nghĩ , tìm hiểu tài liệu....
 - Yêu cầu học sinh thực hiện một số bài tập liên quan đến nội dung tiết 
dạy nghe mà đối với các tiết dạy kỹ năng khác cũng có kết quả như vậy. 
 - Khuyến khích, động viên học sinh tự tin, chủ động, sáng tạo nêu ra 
những vấn đề, câu hỏi có liên quan đến nội dung bài dạy 
 2 Thực hiện tốt tiến trình dạy nghe
 Đối với một tiết dạy ngữ pháp hay từ vựng, thông thường trong tiến trình 
của tiết dạy có 3 giai đoạn đó là: Presentation - Practie - Production. Tiến trình 
của một tiết dạy nghe cũng phải trải qua 3 giai đoạn: Pre - Listening, While - 
Listening, và Post - Listening. Tiến trình dạy học này không những giúp học 
sinh nắm hiểu bài mà còn giúp các em sử dụng kỹ năng nghe trong giao tiếp thực 
tế. Song vấn đề tiên quyết là giáo viên cần phải xác định rỏ ràng mục đích yêu 
cầu cầu của từng bài nghe cụ thể để từ đó định hướng cho học sinh thực hiện tốt 
nhiệm vụ trong những giai đoạn tiếp theo.
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 11 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
để hoàn thành bài tập. Lần thứ ba nghe và kiểm tra lại bài tập đã làm. Mục tiêu 
chính của nghe hiểu là học sinh nghe lấy nội dung chính hay lấy thông tin chi 
tiết đồng thời hiểu được thái độ quan điểm của tác giả. Do đó giáo viên cho học 
sinh nghe cả bài để họ nắm được ý chung cũng như bố cục cả bài và làm bài tập, 
sau đó có thể cho nghe lại từng đoạn để nắm kết quả hoặc nghe lại những chổ 
khó để khẳng định đáp án. Nên hạn chế cho học sinh nghe từng câu, hoặc từng từ 
một vì làm như vậy sẽ khiến người học có thói quen phảI hiểu nghĩa từng từ từng 
câu khi nghe.
 c. Post - Listening (at least 15 minutes)
 ( Roleplay, Recall the story, Write- it- up, Further practice ...)
- Đây là giai đoạn luyện tập sau khi nghe. ở giai đoạn này học sinh sử dụng 
những kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ đã được luyện tập ở giai đoạn " While - 
Listening" vào các tình huống giao tiếp thực tế, có ý nghĩa. Sau khi nghe học 
sinh cần thực hiện một số bài tập như: báo cáo trước lớp hay trong nhóm về kết 
quả bài tập, các học sinh khác nghe cho ý kiến nhận xét hoặc chữa bài cho bạn. 
Giáo viên cần phải kết hợp các kỹ năng khác để phát triển mở rộng thêm bài 
nghe như recall, write-it-up, discussion..... 
* - vận dụng phương pháp đổi mới dạy nghe vào một tiết dạy cụ thể
 Unit 3: Atrip to the countryside Period:17
 Lesson 3: listen ( P 25 ) Planing:
 Teaching:
Aims:
 -Practice listening for specific information about Ba and his family’s trip 
 To their home village in the countryside.
Ojectives: 
 - By the end of the lesson students will be able to write a short paragraph 
 about the trip.
Teaching skills:
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 13 Sáng kiến kinh nghiệm: Đổi mới phương pháp dạy nghe môn tiếmg Anh bậc T.H.C.S......
ciation
? Copy -Copy down
b- Check vocab: R.O.R -Rewrite the words 
2-Picture ordering predic
tion
*-set the scene:
Ba and his family took a 
bus from their house in 
the city to their home 
Village in the country-
-side. II- Picture ordering
?Guess the order of the ( pictures )
pictures about their route
- Divide the class in to - Five students of two 
two groups ( prepare groups use the pictures to 
pictures for two groups make the order prediction
II- While listening:
*- Matching III- Matching
-Hang the map 4- P25 on ( map 4- P25 )
the board A- Banyantree
- Prepare nine wordcards B- Airport
about the names of the C- Highway No1
places D- Dragon bridge
? Listen,match the words E- Gas station
-cards with the correct F- Store
 Giáo viên thực hiện: Dương Công Lộc 15